Nowelizacja ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych

Mimo istniejącego zakazu palenia w miejscach publicznych (który obowiązuje w Polsce od 15 listopada 2010 roku), ciągle DUŻO OSÓB GO IGNORUJE. Łamanie tego zakazu szczególnie obserwuje się na przystankach autobusowych, czy placach zabaw dla dzieci.
Znowelizowana ponownie w 2016 r. ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych wprowadziła m.in. zakaz używania e-papierosów w tych samych obiektach publicznych, w których dotychczas obowiązywał zakaz palenia papierosów tradycyjnych. Obecnie zakaz palenia obowiązuje między innymi w:

  • budynkach i na terenie szpitali, przychodni i innych obiektach gdzie udzielane są świadczenia zdrowotne.
  • budynkach i na terenie przedszkoli, szkół i uczelni wyższych
  • pomieszczeniach zakładów pracy
  • obiektach kultury (kina, teatry, domy kultury),
  • obiektach sportowych
  • obiektach służących obsłudze podróżnych (dworce, lotniska)
  • lokalach gastronomiczno-rozrywkowych
  • na przystankach komunikacji publicznej, dworcach i lotniskach.
  • środkach komunikacji publicznej i taksówkach
  • miejscach przeznaczonych do zabaw dzieci
  • innych pomieszczeniach użytku publicznego.


Ponadto zgodnie z art. 5 ust. 4, ustawy Rada Gminy może ustalić, w drodze uchwały, inne niż wymienione w ustawie miejsca użytku publicznego jako strefy wolne od dymu tytoniowego. Samorządy korzystają z tej możliwości tworząc strefy bezdymne najczęściej w parkach i na plażach miejskich.
Przypominamy, że obecnie za palenie tytoniu i e-papierosa w miejscach niedozwolonych grozi mandat w wysokości do 500 zł.


Ważne jest też odpowiednie, zgodne z ustawą oznakowanie stref wolnych od dymu tytoniowego.Art. 5 ust. 1a. ustawy mówi, że właściciel lub zarządzający obiektem lub środkiem transportu, w którym obowiązuje zakaz palenia wyrobów tytoniowych i palenia papierosów elektronicznych, jest obowiązany umieścić w widocznych miejscach odpowiednie oznaczenie słowne i graficzne informujące o zakazie palenia wyrobów tytoniowych i palenia papierosów elektronicznych na terenie obiektu lub w środku transportu, zwane dalej „informacją o zakazie palenia”. Nie oznakowanie obiektu lub miejsca objętego zakazem „informacją o zakazie palenia” grozi karą grzywny do 2000 zł.
Organami uprawnionymi do egzekwowania ustawy są: policja i Państwowa Inspekcja Sanitarna (w obiektach nadzorowanych przez Inspekcję Sanitarną).


Karanie nie jest jednak najważniejsze lecz zmniejszenie liczby osób palących i ochrona niepalących przed biernym paleniem. Pracownicy Inspekcji Sanitarnej pomagają w prawidłowym oznakowaniu miejsc objętych zakazem palenia, udostępniają przykładowe naklejki przygotowane przez Głównego Inspektora Sanitarnego, a także służą poradą.
Ponadto ustawa wprowadziła zakaz sprzedaży wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych lub pojemników zapasowych osobom do lat 18.


Ludzie często palą papierosy również na klatkach schodowych w blokach mieszkalnych, na plażach i w parkach co nie jest uregulowane prawnie, ale naraża na wdychanie dymu osoby niepalące. Zauważalny jest również problem palenia w obecności niepalących domowników, np. dzieci lub kobiet w ciąży.


Inhalacja środowiskowego dymu tytoniowego jest równie niebezpieczna jak samo palenie papierosów. Społeczeństwo nadal nie do końca zdaje sobie sprawę jak BARDZO GROŹNE JEST WDYCHANIE DYMU TYTONIOWEGO Z PAPIEROSA PALONEGO PRZEZ INNĄ OSOBĘ. Wykazano, iż boczny strumień dymu tytoniowego zawiera od 5 do 15 razy więcej tlenku węgla (czadu) i od 2 do 20 razy więcej nikotyny niż dym wdychany przez palących. Taki dym zawiera również wiele substancji alergizujących, powodujących np. łzawienie oczu, podrażnienie błony śluzowej nosa, kaszel, nawracające zakażenia układu oddechowego i w konsekwencji astmę.
WDYCHANIE DYMU WYDYCHANEGO PRZEZ PALACZY, ZWIĘKSZA U OSÓB NIEPALĄCYCH RYZYKO WYSTĄPIENIA RAKA PŁUC I CHORÓB SERCA, ponadto osłabia ich zdolność do pracy, zmniejsza wydajność, demobilizuje i pogarsza samopoczucie.


W 2011 roku około 600 tys. osób niepalących zmarło z powodu narażenia na bierne palenie.
Państwowa Inspekcja Sanitarna od wielu lat angażuje się w profilaktykę uzależnienia od tytoniu a od 2007 roku z upoważnienia Ministra Zdrowia realizuje „Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu”. Działania te opierają się na edukacji i kontrolach dotyczących również przestrzegania zapisów ustawy tytoniowej. W ramach wielokierunkowej edukacji zachęcamy społeczeństwo do rzucenia palenia tytoniu oraz proponujemy wprowadzanie dodatkowych stref wolnych od dymu tytoniowego.

 

/-/Jolanta Labiś
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Iławie